Mayıs 1999’da bugün Groupon benzeri bir modelle yola çıkan ve ciddi yatırımcılarla anlaşan Mercata.Com’un neden ve nasıl başarısız olduğuna, şirketin kuruluşuna ve hedeflerini incelemeye çalışacağım. Umarım faydalı olur.
Tohum Filizleniyor: Mercata.Com
Mercata bir grup satın alma sitesi olarak 90’ların sonunda yola çıkar, her sattığı ürün başına %5 komisyon alarak gelir modelini bu yönde kurmuştur. Özet olarak sitenin yaptğını anlatacak olursak; Mercata.Com’da bir ürün satışa çıkıyor ve ne kadar çok kişi o ürünü alırsa fiyatı uygun oluyor tabi fiyatın indirime girmesi içinde bir alt limit bulunuyor alıcı sayısında. Daha sonra Mercata sattığı her ürün başına %5 komisyon alıyor tedarikçiden. Mercata.com geniş bir yelpazede de dahil olmak üzere elektronik, hediyelik eşya, saat, mücevher ve spor malzemeleri gibi genel tüketim malları, konusunda ürünler satışa sunuyordu.
Şirket ayrıca birçok yatırım almıştı bunlardan en önemlisi ise Microsoft’un kurucularından olan Paul Allen’in yatırım sermayesi tarafından desteklenmesi. Mercata’ya birçok yatırım fonu yatırım yapmıştı bunlar; Europ @ web, Amerindo, Global Perakende Ortaklar, Highland Capital Partners ve Thomas Weisel.
Vulcan Ventures şirketin %55 hissesine sahipti ve şirkete 90 milyon dolar gibi bir yatırım yapmıştı.
2001 yılında şirket 100 milyon dolarla borsaya açılmak istesede bu reddedildi ve borsaya açılamadı, bu olay Mercata’nın sonunun gelmesinde çok büyük rol oynadı aynı zamanda Paul Allen’ın yatırım şirketide Mercata.Com üzerinden desteğini ve gelecek yatırımlarını çekti, Mercata nakit para konusunda sıkıntıya girmişti ve Şirket Ağustos 2001’de iflas etti.
Neden Başarısız Oldu ?
- Mercata çeşitli kategorilerde uygun fiyatlı ürünler sunarak grup satın alma modelini işletiyordu. Uygun fiyatlı ürünler herzaman için ilgi çekici gibi görünsede aslında öyle değildi. Örnek vermek gerekirse siz bir mp3 çalar almak istiyorsunuz ancak kafanızda belirli bir model var diyelim ya da mp3 çalarda olmasını istediğiniz minumum özellikler var, Mercata.Com’da çıkan uygun fiyatlı mp3 çalar sizin için uygun olmayabilir, fiyatı çok iyi olabilir ancak özellikleri ve Mercata.Com üzerindeki satın alma süresi sizin için uygun olmayabilir bu yüzden siz başka bir benzeri siteden veya gerçek bir dükkandan ihtiyacınızı karşılayabilirdiniz.
- Mercata’nın bir diğer başarısız olma sebeplerinden bir taneside Mercata herzaman için çok güzel ürünler sunmuyordu kullanıcılarına. Herzaman ilgi çeken ürünler koyamadığı içinde düzenli olarak satışlardan elde ettiği gelirlerde dalgalanma oluyordu ve şirket bazı dönemler nakit sıkıntısı çekiyordu.
- Mercata’da sunulan fırsatların bir süre sınırı vardı, o süre sınırı içerisinde müşteriler ürünü uygun fiyatlı alabiliyordu. Bu sebeple ürünlere olan ilgi ve satışlara yönelik gelirler çok dalgalanma gösteriyordu. Ürünlerin sınırlı süre satışta kalmasının yanında bu kısa sürede ilgi çekici ürünler bulmak ve bu ürünleri daha çok müşteriye ulaştırarak fiyatının dahada uyguna inmesi kolay bir süreç değildi müşterilerin her dönem ihtiyaçları farklı olabiliyordu ve doğru ürünü doğru kişilere sunmak doğru bir pazarlama ve tanıtım faaliyeti gerektiriyordu bu da Mercata’nın zora girmesi sebepleri arasında ciddi bir önem taşıyordu.
- Özellikle 90’lı yılların sonunda Amerika’da yaşanan kriz ile birlikte eticarete olan ilgi azalmıştı vede insanların online alışveriş eğilimlerindede ciddi bir azalma görülüyordu. Aynı zamanda perakende sektöründede rekabet ciddi bir boyuttaydı ve o alanda tutunabilmek zordu. Mercata.Com unda ürünlere verdiği fiyatlar çok önemliydi kullanıcıları uygun fiyatıyla cezbedip satışlarını bu yöntemle arttırıyordu krizin yaşanmasıyla ve rekabetinde çok olması dolayısıyla Mercata iyi ürünler vitrine çıkarmakta ve uygun fiyatlar sunmakta zorlandı ve bu da doğal olarak kullanıcı ilginisi azalttı ve bunun sonucundada satışlar azalarak Mercata iflasa gitti.